4.1 SŁUCHANIE DOBREJ RADY

Idealny związek między mężem i żoną jest tak pełen miłości i intymności, iż w Biblii małżeństwo jest symbolem więzi Chrystusa z Jego Kościołem. Wprawdzie w Piśmie Świętym dominują mężczyźni (często mężowie), ale kobiety (często żony) odgrywają także bardzo ważne role. W Biblii znajdujemy krótkie historie opisujące żony jako doradczynie swoich mężów.

ŻONY JAKO NIEOFICJALNE DORADCZYNIE

Biblijne biografie to głównie historie mężczyzn — młodszych i starszych, dobrych i złych, królów i niewolników, proroków i buntowników. Niewątpliwie istnieje wiele przyczyn takiej sytuacji, między innymi po prostu dlatego, że społeczeństwo w czasach biblijnych było zdominowane przez mężczyzn. Właściwie tylko dwie księgi Biblii są zatytułowane kobiecymi imionami. Jednak kobiety, zarówno wtedy, jak i dzisiaj, odgrywają bardzo ważne role w wielkim dramacie planety Ziemia, role, które odgrywać będą aż do końca świata.

W tym tygodniu będziemy się uczyć o żonach, które udzielały rad — nie tylko dobrych, ale i złych — swoim mężom, wychodząc tym samym poza swoją zwyczajową rolę pani domu i stając się duchowymi, politycznymi i moralnymi doradczyniami. Jakich rad udzieliły i jak wpłynęło to na losy ich mężów? Czy mężowie posłuchali rad swoich żon? Czego możemy się nauczyć z tych historii?

Biografowie dokonują analizy osób i wydarzeń, które wpłynęły na losy bohaterów, często podkreślając duże znaczenie krótkich spotkań czy przeżyć. Te doświadczenia i ludzkie reakcje z nimi związane sprawiają, że życie danego człowieka jest warte opisania. Zarówno król Ahaszwerosz, jak i król Dawid otrzymali w swoim czasie cenne rady od bystrych, mądrych i odważnych kobiet — Estery i Abigail — których historie zostały uznane za tak ważne, że znalazły się w kanonie Pisma Świętego. Estera ryzykowała swoją pozycję królowej aranżując wydarzenia, które doprowadziły do tego, iż mogła udzielić królowi rady, jaką uważała za słuszną. Natomiast mądra rada udzielona Dawidowi przez Abigail, sprawiła, iż później została jego żoną.

Głupi mężczyźni, mądre kobiety. Obie te historie opowiadają o mężach, którzy nie popisali się zbyt wielką mądrością, ale dopuścili, by chciwość, zazdrość i gniew zdominowały ich myślenie i postępowanie. W przeciwieństwie do nich, obie historie ukazują także kobiety, które ciężko pracowały i ryzykowały wiele, by odwrócić przykre konsekwencje, które mogłyby wyniknąć z postępowania tych mężów.

Przeczytaj szybko dwudziesty piąty rozdział I Księgi Samuela, aby zapoznać się z tłem historii Abigail oraz jej postępowaniem nacechowanym taktem, przenikliwością i wrażliwością, a także z tym, jak wiele ryzykowała, by odwrócić skutki postępku głupiego mężczyzny. W wersecie 24 czytamy, że Abigail upadłszy do nóg Dawidowi powiedziała: „Moja to wina, mój panie!” Jaką zasadę widzimy w tym zdarzeniu, kiedy niewinna osoba dobrowolnie przyjmuje na siebie występek tego, kto zawinił?

Estera także działała z taktem i wrażliwością, ryzykując wiele, aby powstrzymać nieszczęście spowodowane przez mężczyznę opanowanego gniewem i złością. W jej przypadku stawka była znacznie większa niż w przypadku Abigail, ponieważ dotyczyła losu całego narodu. Z powodu swojej pychy i arogancji Haman miał zamiar zmieść z powierzchni ziemi wszystkich Żydów.

Podobnie jak Abigail, Estera była gotowa podjąć ryzyko, aby udzielić dobrej rady swojemu mężowi. Musiała udać się do króla, choć mogła to przypłacić życiem. Jednak w końcu król wysłuchał jej rady, intryga Hamana została udaremniona, a winni ponieśli karę.

Te dwie historie przedstawiają wybitne kobiety, które podjęły wielkie ryzyko, by odwrócić zagrażające zło. W obu przypadkach dzielne kobiety działały jako pośredniczki, czy wręcz jako wybawicielki swoich bliźnich. W jaki sposób to, co uczyniły te kobiety, przypomina dzieło Chrystusa dokonane dla naszego zbawienia?

4.2 ZLEKCEWAŻENIE DOBREJ RADY (Est. 6,13; Mat. 27,19)

Gdyby Haman usłuchał słów swojej żony, prawdopodobnie ocaliłby życie swoje i wielu innych ludzi. „Mądrzy zaś jego doradcy i jego żona Zeresz powiedzieli do niego: Jeżeli Mordochaj, wobec którego zacząłeś upadać, jest z plemienia żydowskiego, to nie przemożesz go, a raczej całkowicie upadniesz” (Est. 6,13).

Biorąc pod uwagę postawę Hamana wobec Mordochaja, jak sądzisz, dlaczego Haman nie posłuchał rady swojej żony? Dlaczego potrafiła ona dostrzec to, czego Haman nie widział? Czego możemy się nauczyć z zaślepienia Hamana, który pozwolił, by emocje wzięły górę nad zdrowym rozsądkiem i dobrą radą?

Podobnie Piłat, gdyby poszedł za radą swojej żony, oszczędziłby sobie mnóstwo zgryzoty i cierpienia: „Nie wdawaj się z tym sprawiedliwym, bo dzisiaj we śnie przez niego wiele wycierpiałam” (Mat. 27,19).

Wzmianka o śnie żony Piłata jest szczególnie istotna, biorąc pod uwagę spostrzeżenia innej kobiety, która słuchała głosu Bożego. Oto jak Ellen White przedstawia nam, co żona Piłata ujrzała we śnie: „W odpowiedzi na modlitwę Chrystusa żonę Piłata nawiedził anioł niebieski, który dał jej sen obrazujący Zbawiciela oraz rozmowę z Nim. Żona Piłata nie była Żydówką, lecz gdy ujrzała we śnie Jezusa, nie miała żadnych wątpliwości co do Jego osobowości oraz charakteru Jego misji. Zrozumiała, że jest On Księciem Bożym. Widziała Go stojącego przed sądem ze związanymi rę­kami, traktowanego jak przestępcę. Widziała Heroda i jego żołnierzy podczas wykonywania ich przerażającego dzieła. Słyszała słowa ka­płanów i przywódców pełne nienawiści i obłudy, oskarżające Go z błęd­nym uporem. Słyszała słowa: »My mamy zakon, a według zakonu winien umrzeć«. Widziała też, że ten Piłat, który poprzednio oświadczył: »ja w nim żadnej winy nie znajduję«, oddał Go na ubiczowanie. Słyszała wypowiedziany przez Piłata wyrok i widziała jak wydawał Chrystusa w ręce Jego morderców. Krzyż ustawiony na Golgocie stał ciągle przed jej oczyma. Widziała ziemię spowitą w ciemności i sły­szała tajemnicze słowa: »Wykonało się«. Ale jej sen przybrał inną postać. Zobaczyła Chrystusa siedzącego na wielkim białym obłoku, podczas gdy Ziemia obracała się w przestrzeni, a mordercy uciekali przed Jego chwałą” (Życie Jezusa, s. 580).

Augustyn powiedział kiedyś: „Grzech jest dla człowieka tym, czym ślepota dla oka”. W tym kontekście, jak myślisz, dlaczego Piłat nie usłuchał rady swojej żony? Czym jego decyzja różniła się od fatalnej decyzji Hamana? Czy to, co zaślepiło Hamana i Piłata, tak iż nie przyjęli dobrych rad (pochodzących od samego Pana!) może zaślepić także nas? Jakie kroki możemy podjąć, by nie wpaść w te same pułapki, w jakie wpadli ci dwaj mężczyźni?

4.3 SŁUCHANIE ZŁEJ RADY (I Mojż. 3,6; I Mojż. 16,1.2)

Intymność związku między mężem i żoną nie gwarantuje, iż każda rada żony dla męża jest dobra. Historia pierwszego upadku ludzi nie pozostawia wątpliwości co do winy Ewy i Adama. Podobnie Abram i Saraj zgrzeszyli, gdy postanowili, że Hagar zostanie nałożnicą Abrama. Nauka jest wyraźna: ci, którzy doprowadzają innych do grzechu, sami grzeszą.

Grzechy „chodzą seriami”. Trudno popełnić tylko jeden grzech. Wydaje się, iż demoniczna natura grzechu sprawia, że grzechy rzadko występują pojedynczo. W praktyce jeden grzech najczęściej pociąga za sobą kolejne. Upadek Ewy ilustruje tę zasadę. Jej pierwszy błąd polegał na tym, iż oddaliła się od męża. Następnie zatrzymała się w pobliżu zakazanego drzewa. Potem usłuchała głosu węża i zaczęła wątpić w zasadność Bożego zakazu spożywania owoców z drzewa poznania dobra i zła. W końcu, ufając własnemu rozsądkowi, sprzeciwiła się zakazowi Bożemu i zjadła owoc. Gdy zgrzeszyła, „podała owoc swemu mężowi, wystawiając go na straszliwą pokusę” (Early Writings, s. 147.148).

Kiedy oboje upadli, jaka była ich reakcja? „Na to rzekł Adam: Kobieta, którą mi dałeś, aby była ze mną, dała mi z tego drzewa i jadłem. Wtedy rzekł Pan Bóg do kobiety: Dlaczego to uczyniłaś? I odpowiedziała kobieta: Wąż mnie zwiódł i jadłam” (I Mojż. 3,12.13). Dlaczego tak naturalne jest, iż winą za swoje grzechy próbujemy obarczać innych?

Biblijna historia trójkąta małżeńskiego może z powodzeniem konkurować z intrygami ze współczesnych telenoweli. Bogaty Abram, piękna, ale bezpłodna Saraj i egipska niewolnica. Wyraziste postacie, intrygująca akcja, orientalne tło, emocje i namiętności — wszystko to pobudza wyobraźnię.

Historia zaczęła się tysiące lat temu od jednej złej rady: „Rzekła więc Saraj do Abrama: Oto Pan odmówił mi potomstwa, obcuj, proszę, z niewolnicą moją, może z niej będę miała dzieci. I usłuchał Abram rady Saraj” (I Mojż. 16,2).

Zarówno Ewa, jak i Saraj (a także Adam i Abram) popełnili ten sam fatalny błąd — zaufali swoim zmysłom, rozumowi i emocjom zamiast wyraźnemu słowu Pana. Dlaczego ludzie tak łatwo popełniają ten błąd? Jak możemy nauczyć się ufać Bogu pomimo tego, co podpowiadają nam nasze zmysły, a nawet rozum?

4.4 BARDZO ZŁA RADA (Job 2,9.10; Mar. 6,24)

Żona Joba jest wspomniana tylko w dwóch wersetach. Nie podano nawet jej imienia. Jednak świat zna ją dobrze, przynajmniej z jednej strony, a to z powodu słów, jakie wypowiedziała pod wpływem cierpienia: „Czy jeszcze trwasz w swojej pobożności? Złorzecz Bogu i umrzyj!” (Job 2,9). Ta nieszczęśliwa kobieta została ciężko doświadczona przez los. Pamiętaj, że straciła wszystko, co posiadała, jej dzieci zostały zabite, a mąż, który niegdyś był „najwybitniejszym człowiekiem spośród wszystkich ludzi Wschodu” (Job 1,3 BT), stał się schorowanym, marniejącym wrakiem człowieka, siedzącym na kupie popiołu. Jej reakcja jest więc na pewno zrozumiała, chociaż nie była właściwa.

Job odpowiedział żonie następująco: „Mówisz, jak mówią kobiety nierozumne. Dobre przyjmujemy od Boga, czy nie mielibyśmy przyjmować i złego?” (Job. 2,10). Wprawdzie oboje bardzo cierpieli, jednakże czym przede wszystkim różniły się ich reakcje? Co w jakiś sposób spowodowało, że powstała ta różnica?

Job najwidoczniej miał do Boga zaufanie, które jego żona, przynajmniej na jakiś czas, utraciła, i dlatego odrzucił jej „radę”. Wprawdzie nie mamy żadnej innej informacji o żonie Joba, oprócz jej przykrego zawołania, ale Job jest przedstawiony w Biblii jako człowiek sprawiedliwy i wierny, nieustannie oddający cześć Panu (Job 1,1-5). Niewątpliwie jego dotychczasowa więź z Bogiem nauczyła go ufać Mu nawet w tak trudnym czasie.

Żona Joba wypowiedziała słowa będące spontanicznym wyrazem jej bólu, ale żona Heroda doradzała swojemu mężowi w sposób wyrachowany, chłodny i całkowicie zły. Z początku Herod odrzucał intrygi Herodiady zmierzające do uśmiercenia Jana Chrzciciela, gdyż wiedział, „że to mąż sprawiedliwy i święty” (Mar. 6,20). Na nieszczęście podczas wystawnego przyjęcia (Mar. 6,17-29) Herod uległ żądaniu swej żony i kazał ściąć Jana, choć jego sumienie mówiło mu wyraźnie, że popełnia wielką niesprawiedliwość.

Historia Heroda ukazuje, jak silne mogą być emocje i zmysły, nawet kiedy muszą zmierzyć się z sumieniem i rozsądkiem. Nic dziwnego, iż Pismo Święte tak wiele mówi o potrzebie poddania naszych cielesnych, zmysłowych skłonności pod kontrolę. Pomyśl o tych sferach swojego życia, w których grozi ci popełnienie błędu w taki sposób, jak popełnił Herod, i zastanów się, co możesz zrobić, by uniknąć takiej głupoty?

4.6 DO DALSZEGO STUDIUM: ŻONY JAKO WSPÓŁPRACOWNICZKI

Poniższe przykłady przedstawiają mężów i żony zgodnie działających razem. Wprawdzie w tych przypadkach w Biblii nie czytamy wprost, jakie rady żony udzieliły mężom, ale możemy dostrzec udział żon w podejmowaniu wspólnych decyzji. Co w poszczególnych przypadkach mogło skłaniać żony, by podjęły inną decyzję niż mąż?

Zjednoczeni w złym: Achab i Izebel

I Król. 16,31 — Achab poślubia Izebel.

I Król. 18,4 — Izebel prześladuje proroków Bożych.

I Król. 18,17 — Achab zarzuca Eliaszowi, iż jest sprawcą nieszczęść w Izraelu.

I Król. 19,1.2 — Achab opowiada Izebel o Eliaszu, a wtedy ona przysięga odebrać Eliaszowi życie.

Zjednoczeni w złym: Ananiasz i Safira

Dz. 5,1 — Małżonkowie sprzedają część majątku.

Dz. 5,2 — Ananiasz „za wiedzą żony zachował dla siebie część pieniędzy, a resztę przyniósł i złożył u stóp apostołów”.

Dz. 5,3-5 — Piotr zadaje pytania Ananiaszowi, Ananiasz umiera.

Dz. 5,7-10 — Piotr zadaje pytania Safirze, Safira umiera.

Zjednoczeni w dobrym: Akwila i Pryscylla

Dz. 18,2.3 — Paweł zatrzymuje się w domu małżeństwa zajmującego się wytwarzaniem namiotów.

Dz. 18,18 — Paweł płynie z nimi do Syrii.

Dz. 18,24-26 — Małżonkowie spotykają Apollosa.

Rzym. 16,3.4 — „Pozdrówcie Pryskę i Akwilę, współpracowników moich w Chrystusie Jezusie, którzy za moje życie szyi swej nadstawili, którym nie tylko ja sam dziękuję, ale i wszystkie zbory pogańskie”.

Zjednoczeni w dobrym: Józef i Maria

Łuk. 1,26-56 — Maria uwierzyła w niewiarygodną wiadomość.

Mat. 1,18-25 — Józef usłuchał zdumiewającego polecenia.

Łuk. 2,7 — Narodziny Jezusa.