3.2. NOE — TO TRWAŁO TAK DŁUGO! (I Mojż. 6,3)

3.3. JOB — TO BYŁO TAKIE STRASZNE! (Job 19,2)

3.4. WIARA — ŹRÓDŁO WYTRWAŁOŚCI (Hebr. 11,7; Job 19,25)  

3.5. WYBAWIENIE (I Mojż. 9,1-3; Job 42,10-17)

3.6. DO DALSZEGO STUDIUM

Bez względu na to, jak długie, intensywne i różnorodne próby przychodzą na nas, Bóg, w którego wierzymy, dostarczy środków, byśmy mogli doświadczyć czegoś, co nazywane jest „łaską w ucisku”. Być może każdy z nas w taki czy inny sposób poznał, co to jest „łaska w ucisku”. Noe i Job z pewnością to wiedzieli, a my możemy uczyć się z ich doświadczeń.

STARE HISTORIE ZE WSPÓŁCZESNYM MORAŁEM

Każdy słyszał o arce Noego i o cierpieniach Joba. Arka i cierpienie są tak związane z życiem tych biblijnych bohaterów, iż rzadko myślimy o nich w innym kontekście. Nic w tym dziwnego, ponieważ wydarzenia związane z arką i cierpieniami są jedyną częścią ich życia opisaną w Biblii.

Chociaż Noe żył dziewięćset pięćdziesiąt lat, jego imię kojarzy się jednak z arką i tym, co było z nią związane — szydercami, zwierzętami wchodzącymi parami do arki, tęczą, gołębiem, gałązką oliwną, wodą. Job też żył jeszcze wiele lat po swoich trudnych doświadczeniach, ale jego imię kojarzy się przeważnie z cierpieniem — krytykanckimi przyjaciółmi, zrzędliwą żoną, ohydnymi wrzodami, popiołem, słownymi utarczkami i Bogiem przemawiającym z wichru.

Bez względu na to, jak stare są historie Noego i Joba, są opowiadane do dzisiaj, choć współczesne warunki życia tak bardzo różnią się od ówczesnych. My także zmagamy się z tymi samymi zagadnieniami wiary, nadziei i łaski w świecie, który czasami sprzeciwia się tym wartościom.

Przez tło rozumiemy historyczne uwarunkowania, fakty odnoszące się do daty, miejsca i osób, a także stosunki, panujące w danym okresie. Zastanawiając się nad opisami życia i działalności Noego i Joba musimy najpierw zrozumieć tło wydarzeń, aby snucie jakichkolwiek rozważań miało sens.

Biblia podaje następujące informacje: w odniesieniu do historii Noego — „Pan widział, że wielka jest złość człowieka na ziemi i że wszelkie jego myśli oraz dążenia jego serca są ustawicznie złe” (I Mojż. 6,5); w odniesieniu do opowiadania o Jobie — „Zdarzyło się pewnego dnia, że przybyli synowie Boży, aby się stawić przed Panem, a wśród nich przybył też i szatan” (Job 1,6). Jak te dwa wersety pomagają wyjaśnić każdą z tych historii?

Fascynujące w obu tych historiach jest to, że choć większa część dramatu rozgrywa się na ziemi, ich początek ma jednak miejsce w niebie. W Księdze Genesis więcej niż jeden raz czytamy, że Bóg (który mieszka w niebie) widział, co się działo na ziemi, i postanowił coś z tym uczynić. W Księdze Joba konflikt rozgrywa się między Bogiem a szatanem w niebie i przenosi się na ziemię. Faktycznie, jedynie dzięki zrozumieniu niebiańskiego tła można lepiej pojąć sens tych ziemskich historii. Rzeczywistość pokazuje, że wydarzenia, które mają miejsce na ziemi, i to, czego doświadczamy osobiście, ma często niewidzialny, kosmiczny wymiar, który w wielu wypadkach daje najlepsze wyjaśnienie tego, co dzieje się tutaj.

Wielu ludzi wierzy, że Księga Joba została napisana przez Mojżesza i była pierwszą księgą Biblii, a więc jest starsza nawet od Księgi Genesis. Gdy weźmiemy pod uwagę fakt, iż Księga Joba daje jedno z najbardziej przejrzystych wyjaśnień co do tego, jak w świecie stworzonym przez miłującego, wszechmogącego Boga może istnieć zło, nie dziwi przekonanie, że została napisana jako pierwsza, gdyż dla wielu szczerych ludzi kwestia powstania zła jest pierwszym i najtrudniejszym pytaniem związanym z istnieniem Boga. Księga Joba pomaga wyjaśnić tę sprawę (choć nadal pozostawia wiele pytań bez odpowiedzi).

W jaki sposób świadomość kosmicznego boju między Chrystusem a szatanem pomaga nam radzić sobie w walkach, które toczymy? Czy świadomość tej rzeczywistości pomaga dostrzec sens w próbach, które bez niej wydawałyby się bezsensowne? Jeśli tak, to w jaki sposób?

3.2. NOE — TO TRWAŁO TAK DŁUGO! (I Mojż. 6,3)

W I Mojż. 6,3 czytamy, że Pan dał ludzkości czas łaski trwający sto dwadzieścia lat. Kiedy ta „próba” się skończyła, świat został zniszczony przez potop. Jedynie ci, którzy przyjęli wtedy prawdę o „zbawieniu” zaoferowanym w tym szczególnym kontekście i postąpili zgodnie z tą prawdą, zostali ocaleni.

Pismo Święte nie podaje dokładnie, jak długo Noe pracował nad arką w czasie tych stu dwudziestu lat. Jednak biorąc pod uwagę potężne rozmiary statku, czas jego budowy musiał być bardzo długi, nawet dla ludzi, którzy jak Noe mierzyli swoje życie stuleciami. Obojętnie jak długo trwała budowa, musiał to być czas próby dla wiary Noego, który ostrzegał sceptycznych i występnych mieszkańców świata przed czymś, co nigdy wcześniej się nie wydarzyło. „Przez wiarę zbudował Noe, ostrzeżony cudownie o tym, czego jeszcze nie można było widzieć, pełen bojaźni, arkę dla ocalenia rodziny swojej; przez nią wydał wyrok na świat i odziedziczył usprawiedliwienie, które jest z wiary” (Hebr. 11,7).

„W czasach Noego mieszkańcy starego świata śmiali się i kpili z tego, co wydawało się im przesadnym lękiem i nieuzasadnioną obawą głosiciela sprawiedliwości. Nazywano go wizjonerem, fantastą i panikarzem. »A jak było za dni Noego, tak będzie i za dni Syna Człowieczego« (Łuk. 17,26). W naszych czasach ludzie odrzucą uroczyste poselstwo ostrzeżenia, podobnie jak uczynili to ludzie żyjący w czasach Noego” (Testimonies for the Church, t. IV, s. 308).

Noe pozostał wierny Bogu także w innych okresach swego życia.

Jak długo przebywał w arce, zanim spadł deszcz? (I Mojż. 7,10).

Jak długo trwał potop? (I Mojż. 7,17).

Po jakim czasie wody zaczęły opadać? (I Mojż. 8,3).

Wprawdzie te okresy były znacznie krótsze niż czas budowania arki, ale nietrudno sobie wyobrazić, że wiara Noego musiała być wtedy poddawana ciężkim próbom (wyobraź sobie na przykład, jak długie musiały być dla niego owe siedem dni, kiedy przebywał w arce, zanim spadł deszcz!)

Rozważ inne długie okresy wspomniane w Biblii — takie jak tysiąc dwieście sześćdziesiąt lat z siódmego rozdziału Księgi Daniela albo siedemdziesiąt lat niewoli babilońskiej. Czego uczą nas te okresy o „wydłużających się” próbach, jakie spotykają nas w naszym życiu?

3.3. JOB — TO BYŁO TAKIE STRASZNE! (Job 19,2)

Ból przychodzi w różnej postaci. Przypisz odpowiednim fragmentom wymienione poniżej rodzaje cierpienia: ekonomiczne, emocjonalne, rodzicielskie, fizyczne, społeczne, duchowe.

1.  „Woły orały, a oślice pasły się obok nich. Wtem napadli Sabejczycy i zabrali je, a sługi pozabijali ostrzem miecza; uszedłem tylko ja sam, aby ci o tym donieść” (Job 1,14.15)

2. „Gdy ten jeszcze mówił, przyszedł inny i rzekł: Twoi synowie i twoje córki jedli i pili wino (...) i zginęli; uszedłem tylko ja sam, aby ci o tym donieść” (Job 1,18.19)

3. „A gdy z daleka spojrzeli na niego, nie poznali go” (Job 2,12).

4.  „Nie ma między nami rozjemcy, który mógłby na nas obu położyć swoją rękę” (Job 9,33).

5. „Dlaczego wywiodłeś mnie z łona matki? Bodajbym był skonał, nim mnie ujrzało oko!” (Job 10,18)

6. „Moi krewni opuścili mnie, a goście mojego domu zapomnieli o mnie” (Job 19,14).

Ktoś powiedział, że okresy intensywnego cierpienia nie kształtują charakteru, ale go objawiają. Czy zgadzasz się z tym stwierdzeniem? Uzasadnij swoją odpowiedź.

Doświadczenie Joba jest odzwierciedleniem losu ludzkości. Wszyscy ludzie, podobnie jak Job, przeżywają miłe chwile, ale także cierpią i bywają zrozpaczeni. Być może nie wszyscy cierpieli tak bardzo jak Job, ale każdy przeszedł przez coś podobnego. Niewątpliwie nawet ludzie wiary, miłujący Boga i wierzący w cudowną obietnicę zbawienia w Chrystusie, podobnie jak Job powątpiewali w nieustanną opiekę Boga, który pozwala, by spadały takie nieszczęścia. Księga Joba objawia, że prawdziwa wiara — zaufanie do Boga — nie oznacza braku wątpliwości.

Krystyna, poświęcona chrześcijanka, straciła w pożarze męża i jedyne dziecko. W swej rozpaczy chwilami zaczynała wątpić nawet w istnienie Boga. Dlaczego taka reakcja jest normalnym zjawiskiem i czego możemy nauczyć się z historii Joba, by pomóc ludziom takim jak Krystyna?

3.4. WIARA — ŹRÓDŁO WYTRWAŁOŚCI (Hebr. 11,7; Job 19,25)

Dzięki swej wytrwałej wierze Noe został nazwany „zwiastunem sprawiedliwości” (II Piotra 2,5). Dzięki niej Job także złożył wspaniałe świadectwo: „Lecz ja wiem, że Odkupiciel mój żyje” (Job 19,25).

Aby Noe mógł być „zwiastunem sprawiedliwości”, musiał głosić sprawiedliwość Chrystusa, która jest Bożą sprawiedliwością — jedyną sprawiedliwość, jaka może nas zbawić. „Objawiona została sprawiedliwość Boża, o której świadczą zakon i prorocy, i to sprawiedliwość Boża przez wiarę w Jezusa Chrystusa dla wszystkich wierzących” (Rzym. 3,21.22; patrz także Rzym. 10,3-6; Rzym. 3,17). Słowa Joba potwierdzające jego wiarę w Odkupiciela (Job 19,25) ukazują, że rozumiał on zbawienie i wiedział, że nie jest ono dokonaniem ludzkim, ale dokonaniem Boga dla ratowania człowieka. „Ten tekst jest jednym ze starotestamentowych objawień Boga jako Odkupiciela ludzkości, co stanowi głęboką prawdę, w pełni objawioną ludziom w osobie i misji Jezusa Chrystusa” (SDA Bible Commentary, t. III, s. 549)

Dlaczego, zwłaszcza w trudnych czasach prób i doświadczeń, ważne jest zrozumienie, iż nasza nadzieja zbawienia opiera się nie na nas samych, ale na Chrystusie?

Każdy, kto kiedykolwiek chodził z Bogiem, wie, że im bliżej przychodzimy do Chrystusa, tym bardziej grzeszni wydajemy się samym sobie. Rzeczywiście, każdy, kto doświadczył rzeczywistości ludzkiego grzesznego stanu i zbawczej łaski Chrystusa, zrozumie biblijną prawdę, iż „wszyscy zgrzeszyli i brak im chwały Bożej” (Rzym. 3,23). Nasz grzeszny stan może być źródłem zniechęcenia, szczególnie gdy przechodzimy przez trudne doświadczenia, kiedy jesteśmy skłonni myśleć, iż nasze grzechy ściągnęły na nas problemy. Jakże ważne jest, zwłaszcza w trudnych chwilach, abyśmy opierali naszą nadzieję nie na sobie samych i własnej sprawiedliwości, ale jedynie na Chrystusie i Jego sprawiedliwości, która jest nam przypisywana na podstawie wiary w Chrystusa.

W jaki jeszcze sposób, poza opisanym powyżej, zrozumienie faktu, iż sprawiedliwość mamy jedynie w Chrystusie, a nie w sobie, może być pociechą w trudnych chwilach naszej chrześcijańskiej wędrówki?

3.5. WYBAWIENIE (I Mojż. 9,1-3; Job 42,10-17)

Nie wszyscy biografowie mogą napisać szczęśliwe zakończenie. Wprawdzie ktoś mógłby poważnie zapytać, czy słowo „szczęśliwe” pasuje do omawianych przez nas historii, jednak faktem jest, iż po długich okresach próby zarówno Noe, jak i Job doświadczyli wybawienia.

Porównaj wybawienie Joba z nieszczęściami, jakie go spotkały 

•  „Odezwał się Pan do Elifaza z Temanu: Mój gniew zapłonął przeciwko tobie i przeciwko dwom twoim przyjaciołom, ponieważ nie mówiliście o mnie prawdy, jak mój sługa Job” (Job 42,7).

• „Wtedy przyszli do niego wszyscy jego bracia, wszystkie jego siostry i wszyscy jego dawni znajomi” (Job 42,11).

•  „Czternaście tysięcy owiec, sześć tysięcy wielbłądów, tysiąc par wołów i tysiąc oślic” (Job 42,12).

•  „Miał także siedmiu synów i trzy córki” (Job 42,13).

• „I umarł Job stary i syty dni” (Job. 42,17).

Noe otrzymał wybawienie w inny sposób. Potop, przed którym tak dłuo ostrzegał, wreszcie przyszedł, tak jak zapowiadał. Jego wiara, przez wiele lat wyśmiewana i znieważana, i być może mająca nawet swoje własne chwile zwątpienia, (w końcu był przecież człowiekiem), ostatecznie zwyciężyła. Noe przeżył i stał się dla potomnych świadectwem życia i postępowania z wiarą w to, co niewidzialne. 

Zarówno Noe, jak i Job żyli dość długo, by doczekać „szczęśliwego” końca swoich doświadczeń. Nie wszyscy, którzy przechodzą przez próby, mogą się doczekać ich zakończenia w tym życiu. Dlaczego więc naszej ostatecznej nadziei na wybawienie nie możemy pokładać w doczesności? Kiedy i gdzie nastąpi ostateczne wybawienie?

3.6. DO DALSZEGO STUDIUM

Przeczytaj Księgę Joba zwracając uwagę na jej poetycką formę. Przeczytaj także o potomkach trzech synów Noego (Patriarchowie i prorocy, s. 85.86).

PYTANIA DO DYSKUSJI

1.             W każdej dyskusji o miłującym i wszechmogącym Bogu nieuchronnie pojawia się kwestia istnienia zła. Pewien autor wyraził to w następujący sposób: „Jeśli Bóg jest bezgranicznie miłujący, musi pragnąć usunąć zło, a jeśli jest wszechmogący, powinien być w stanie usunąć zło. A jednak zło istnieje, tak więc Bóg nie może być ani wszechmogący, ani miłujący” (cyt. w: Philosophy: An Introduction Through Literature, s. 457). Jak my, chrześcijanie (a zwłaszcza adwentyści, rozumiejący wielki bój między Chrystusem a szatanem), możemy pomóc w rozwiązaniu tego dylematu? Jakiej odpowiedzi możesz udzielić? Czy po tej stronie wieczności możemy w wyczerpujący sposób wyjaśnić kwestię istnienia zła?

2.             Przeczytaj jedenasty rozdział Listu do Hebrajczyków mówiący o wierze. Zwróć uwagę na wielokrotne odwoływanie się do Bożych obietnic. Zauważ, iż uwaga została skoncentrowana nie na doczesności, ale na wieczności. „Wszyscy oni poumierali w wierze, nie otrzymawszy tego, co głosiły obietnice, lecz ujrzeli i powitali je z dala; wyznali też, że są gośćmi i pielgrzymami na ziemi. Bo ci, którzy tak mówią, okazują, że ojczyzny szukają. I gdyby mieli na myśli tę, z której wyszli, byliby mieli sposobność, aby do niej powrócić; lecz oni zdążają do lepszej, to jest do niebieskiej. Dlatego Bóg nie wstydzi się być nazywany ich Bogiem, gdyż przygotował dla nich miasto” (Hebr. 11,13-16). Dlaczego takie obietnice mają wielkie znaczenie dla nas, zwłaszcza w kontekście lekcji w tym tygodniu, mówiącej o cierpieniu? W jaki sposób możemy pomóc sobie i innym ludziom rozwijać wiarę potrzebną do trzymania się tych obietnic?